هادی صادقی
اخیرا برخی رسانه های ایرانی از جمله خبرگزاری فارس از سفر مقام های ارشد گروه طالبان و گفتگوی آنها با مقام های سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی خبر داد. این خبرگزاری روز شنبه در یک خبرکوتاه نوشته بود که "این هیات از اعضای نمایندگی سیاسی گروه طالبان در قطر می باشند که سرپرستی آن را طیب آغا به عهده داشته و با مقام های امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تهران ملاقات کرده است". سفارت ایران در کابل این خبر را رد کرده، اما یک عضو ارشد گروه طالبان در صحبت با بی بی سی سفر یک هیات بلند پایه طالبان به تهران را تایید کرده است. علاوه برآن رسانه های پاکستانی نیز از قول یک مقام طالبان نوشته که گروه طالبان سفر این هیات به تهران را تایید نموده است. اگر این خبر درست باشد، این اولین باراست که گروه طالبان از سال 2001 تاکنون به گونه ای رسمی با دولت ایران مذاکره می نماید و برای اولین بار ایران در گفتگوهای صلح حکومت افغانستان با طالبان که اکنون به یک معادله ای منطقه بدل شده، وارد می شود. هرچند پیش از این نیز بارها گزارش های در مورد روابط پنهان ایران با برخی رهبران طالبان و نیز کمک های مالی، نظامی و اطلاعاتی ایران به گروه طالبان در افغانستان منتشر شده بود، اما هیچگاه به گونه ای رسمی از سفر و مذاکره هیات سیاسی طالبان به تهران و گفتگوهای آنها گزارشی شنیده نشد. هرچند سفارت ایران در کابل این خبر را رد کرده، اما از آنجاییکه ابتدا این خبر از سوی خبرگزاری فارس (متعلق به سپاه پاسداران است) منتشر شد و از سوی برخی مقام های ارشد طالبان تایید شده، احتمال انجام این دیدار زیاد است. اکنون باید دید که این سفر و گفتگو چه پیام ها و پیامدهایی برای افغانستان و متحدین غربی اش دارد.
اخیرا برخی رسانه های ایرانی از جمله خبرگزاری فارس از سفر مقام های ارشد گروه طالبان و گفتگوی آنها با مقام های سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی خبر داد. این خبرگزاری روز شنبه در یک خبرکوتاه نوشته بود که "این هیات از اعضای نمایندگی سیاسی گروه طالبان در قطر می باشند که سرپرستی آن را طیب آغا به عهده داشته و با مقام های امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تهران ملاقات کرده است". سفارت ایران در کابل این خبر را رد کرده، اما یک عضو ارشد گروه طالبان در صحبت با بی بی سی سفر یک هیات بلند پایه طالبان به تهران را تایید کرده است. علاوه برآن رسانه های پاکستانی نیز از قول یک مقام طالبان نوشته که گروه طالبان سفر این هیات به تهران را تایید نموده است. اگر این خبر درست باشد، این اولین باراست که گروه طالبان از سال 2001 تاکنون به گونه ای رسمی با دولت ایران مذاکره می نماید و برای اولین بار ایران در گفتگوهای صلح حکومت افغانستان با طالبان که اکنون به یک معادله ای منطقه بدل شده، وارد می شود. هرچند پیش از این نیز بارها گزارش های در مورد روابط پنهان ایران با برخی رهبران طالبان و نیز کمک های مالی، نظامی و اطلاعاتی ایران به گروه طالبان در افغانستان منتشر شده بود، اما هیچگاه به گونه ای رسمی از سفر و مذاکره هیات سیاسی طالبان به تهران و گفتگوهای آنها گزارشی شنیده نشد. هرچند سفارت ایران در کابل این خبر را رد کرده، اما از آنجاییکه ابتدا این خبر از سوی خبرگزاری فارس (متعلق به سپاه پاسداران است) منتشر شد و از سوی برخی مقام های ارشد طالبان تایید شده، احتمال انجام این دیدار زیاد است. اکنون باید دید که این سفر و گفتگو چه پیام ها و پیامدهایی برای افغانستان و متحدین غربی اش دارد.
سفر هیات بلند پایه از دفتر سیاسی طالبان در قطر
به تهران در شرایط کنونی، به معنی اذعان طالبان به نقش ایران در معادله جنگ و صلح
افغانستان و آینده ای پس از 2014 می باشد. تاکنون آمریکا، دولت افغانستان و سایر
بازیگران منطقه ای پروسه مصالحه تلاش می نمودند نقش ایران را در این روند نادیده
انگاشته و از هرگونه تماس، مشوره و همکاری این کشور در روند گفتگوهای صلح خودداری
ورزند. به همین دلیل ایران تاکنون عملا از هریک از معادلات منطقه ای پروسه مصالحه
(دوحه، ریاض، اسلام آباد و کابل) بیرون بود. اکنون تن دادن مقام های گروه طالبان
به مذاکره با دولت ایران، به معنی اذعان به نقش ایران در این گفتگوها و به رسمیت
شناختن این کشور در پروسه مصالحه می باشد. هنوز روشن نیست که مقام های سیاسی
طالبان تحت چه الزام ها و مصلت هایی به گفتگو با مقام های امنیتی وسیاسی جمهوری
اسلامی ایران حاضر شده، اما یک احتمال وجود دارد اینکه طالبان خواسته باشد از این
طریق پیام های روشنی را به امریکا، قطر و سایر بازیگران غربی روند مذاکرات صلح که
از رقبای سرسخت ایران هستند، ارسال کرده باشد. ورود ایران به گفتگوهای صلح با
طالبان، برای امریکا و متحدینش، قطر و سایر بازیگران منطقه ای مذاکرات صلح ناخوش
آیند است. این امر قادر به بهم زدن معادلات مذاکره و مصالحه بوده و می تواند جبهه
جدیدی در کنار دیگر جبهه های کابل، ریاض، دوحه و اسلام آباد باز کند. بنابراین سفر
هیات سیاسی طالبان به تهران را باید در آنسوی روابط و تعاملات این گروه با آمریکا
تحلیل کرد و این فرضیه قوی است که شاید مشکلی میان طالبان و امریکا به میان آمده و
این گروه با سفر به تهران به واشنگتن هشداری ارسال کرده است.
در صورتیکه با این گفتگوها پای ایران در روند
مذاکرات صلح با طالبان باز شود، باید منتظر تغییرات مهمی در روند جاری سیاسی کشور
و مواضع طالبان در گفتگوهای صلح باشیم. دولت ایران از روند سیاسی کنونی افغانستان
که با همکاری امریکا و سایر متحدین غربی اش پیش می رود، به شدت ناراض است. این
کشور مخالف همکاری های نزدیک افغانستان با امریکا و کشورهای غربی بوده و بارها در
سیاست های اعلانی و اعمالی اش این موضوع را بیان کرده اند. بنابراین با ورود ایران
به گفتگوهای صلح، معادله مصالحه با بلند رفتن تقاضاها و خواسته های طالبان تغییر
خواهد کرد و کورسوها و چاله های بزرگی در روند جاری مذاکرات صلح در برابر دولت
افغانستان و متحدین غربی اش ایجاد خواهد شد. ایران تلاش می کند تا مانع سازش
طالبان با امریکا و دولت افغانستان برسر ارزش ها و مطالبات مورد توافق جامعه جهانی
شود و نگذارد بار دیگر در افغانستان نظامی حاکم شود که به ارزش های دموکراسی معتقد
و با آمریکا و کشورهای غربی متحد و همکار نزدیک باشد.
این مطلب قبلا در روزنامه اطلاعات روز نشر شده
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر