۱۳۹۲ خرداد ۲۸, سه‌شنبه

کمیشنرانِ جدید و زنگ خطر برای کمسیون مستقل حقوق بشر

هادی صادقی



تقرری های جدید از سوی رییس جمهور کرزی در کمسیون مستقل حقوق بشر انتقاد ها و نگرانی های گسترده جامعه مدنی و فعالین حقوق بشر را برانگیخته است. رییس جمهور کرزی اخیرا در فرمانی پنج تن را به عنوان کمیشنران جدید این کمسیون معرفی نمودند. گفته می شود بجز یک تن آنان که پیش از این در این نهاد کار کرده، دیگر هیچ یک از آنها تجربه و تخصص در عرصه حقوق بشر را ندارند. علاوه برآن گفته می شود این افراد وابستگی های شدید حزبی و سیاسی داشته و رییس جمهور آنها را با توصیه عبدالرب رسول سیاف رهبر حزب اتحاد اسلامی و مارشال محمدقسیم فهیم در این سمت ها منتصب کرده اند. براساس قانون اساسی انتخاب رییس و اعضای کمسیون مستقل حقوق بشر برای یک دوره پنج ساله از صلاحیت های رییس جمهورمی باشد، اما این امر باید براساس رهنمودها و معیارهای اصولنامه پاریس در مورد نهادهای ملی حقوق بشری مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد انتخاب گردد. براساس اصولنامه پاریس کمیشنران حقوق بشر باید دارای تجربه و تخصص کافی در عرصه فعالیت های حقوق بشری باشند، دارای سابقه جنگی نبوده و به هیچ سیاسی وابستگی نداشته باشند. اما گفته می شود در میان فهرست جدید اعضای این کمسیون کسانی شامل می باشند که وابستگی سیاسی داشته و در گذشته نیز در احزاب سیاسی و نظامی که دخیل در جنگ های داخلی و نقض گسترده حقوق بشر بوده می باشند. حتی گفته می شود یکی از آنها پیشینه کار با گروه طالبان داشته و در سمت های گوناگون با این گروه کار کرده است. بیشتر این اشخاص از افراد وابسته به مارشال محمدقسیم فهیم و عبدالرب رسول سیاف هستند که هردوی آنها متهم به نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان می باشند.
یک سال پیش اعضای جامعه مدنی در ملاقات با رییس جمهور کرزی لیستی از فعالین جامعه مدنی و حقوق بشری را به رییس جمهور کرزی تسلیم نمود تا از میان آنها کمیشنران جدید کمسیون مستقل حقوق بشر را انتخاب نمایند؛ اما پس از یک سال تاخیر اکنون در لیست جدید تقرری ها هیچ کسی از میان آنها به چشم نمی خورد. بنابراین به نظر می رسد که رییس جمهور کرزی افراد جدید را بدون توجه به اصولنامه پاریس و تحت تاثیر رهبران جهادی و زورمندان محلی و آنانیکه متهم به نقض حقوق بشر می باشند معرفی کرده است. آنها می خواهند با اعزام افراد وابسته به خود، از مستندسازی اعمال گذشته شان از سوی این نهاد جلوگیری نموده و در برابر فعالیت ها و کارهای کمسیون مشکل خلق نماید.
تقرری جدید در این نهاد واقعا قابل نگرانی است. کمسیون مستقل حقوق بشر مسئولیت دشواری برای تامین عدالت، حمایت و حفاظت از حقوق بشر و بازرسی پرونده های نقض حقوق بشر در گذشته سیاه ظلم و بیداد افغانستان دارد. این نهاد باید از حقوق بشر در برابر قانون شکنی ها، زورگویی ها، سنت های خرافاتی و جنگ و ستیز های مسلحانه محافظت نموده، پرونده های کشتار، قتل عام، جنایت و تخریب طی چند دهه گذشته افغانستان را مستند ساخته و ناقضان نقض حقوق بشر را به محاکمه بکشاند.
این نهاد در طول یازده سال گذشته کارهای مهمی انجام داده و کارهای دشوار و نا تمام دیگر روی دست دارد. برنامه عدالت انتقالی که براساس آن به تمام موارد جرایم جنگی و نقض حقوق بشر رسیدگی شده و ناقضان حقوق بشر به محاکمه کشانده می شود و نیز گزارش "ترسیم منازعه" که براساس آن تخطی های حقوق بشری را در کابل و ولایات افغانستان مستند کرده و با انجام تحقیق میدانی ردپای افراد، قوماندانان و رهبران گروه ها را در تخطی های حقوق بشری مشخص می کند، از اولویت های این نهاد می باشند. بنابراین رسیدگی به این موارد با توجه به چالش های که فراروی آن وجود دارد، نیازمند کمیشنران متعهد و باورمند به حقوق بشر می باشد. آنهاییکه واقعا به حقوق بشر معتقد بوده و در راستای آن هرگونه ریسکی را قبول کند و به هیچ مصلحت سیاسی و اقتصادی تن ندهند. بنابراین ورود این افراد در ساختار کمسیون مستقل حقوق بشر می تواند استواری و توان تیم کاری این نهاد را در برنامه عدالت انتقالی و سایر اولویت های این نهاد که تاکنون توانسته جسورانه و متعهدانه از حقوق بشر در افغانستان دفاع نماید، تضعیف کند. نگرانی دیگر این است که این افراد به دلیل وابستگی های سیاسی اش، در مسیر برنامه عدالت انتقالی چالش خلق کرده و اسناد جمع آوری شده این نهاد را نابود سازد.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر