هادی صادقی
رییس جمهور کرزی عازم واشنگتن شد و قرار است طی
سه روز اقامتش در واشنگتن روی موضوعات مهم سیاسی با مقام های کاخ سفید و همتای
آمریکایی اش مذاکره نماید. این سفر در شرایط حساسی صورت گرفته و ناظران آن را مهم
می خوانند. دیداری که به احتمال زیاد مسیر مهمترین روندهای سیاسی مبهم و پیچیده
جاری در افغانستان را تعیین کرده و سرنوشت حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان پس
از سال 2014 را مشخص خواهد ساخت. توافقنامه دوجانبه امنیتی، پروسه انتقال مسئولیت
های امنیتی، همکاری های سیاسی و اقتصادی و تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان
از جمله محورهای اصلی این مذاکرات عنوان شده است.
این دیدار فرصت خوبی برای هردو کشور فراهم ساخته
است. ایالات متحده آمریکا می تواند با گفتگوهای مستقیم با هیات افغانی زمینه را
برای امضای موافقتنامه دوجانبه امنیتی فراهم ساخته و حضور نظامی دراز مدت خود در
منطقه را تقویت نماید. دولت افغانستان نیز می تواند روی اولویت ها و برنامه های
نیمه تمامش با مهمترین متحد خود صحبت کرده و با شریک ساختن کاستی ها و نگرانی
هایش، آمریکا را به انجام مسئولانه ماموریت ده ساله اش در افغانستان ملزم نماید.
تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی و پروسه انتقال مسئولیت های امنیتی به عنوان برنامه
های نیمه تمام نیاز به گفتگوهای جدی داشته و هیات افغانی باید تلاش کند مقام های
کاخ سفید را به تکمیل و انجام مسئولانه این پروسه ها ترغیب کند. اما این مذاکرات
با چالش های جدی نیز مواجه است. مصئونیت قضایی سربازان آمریکایی در افغانستان،
تمایل افغانستان به حفظ موازنه در سیاست خارجی اش یا به عبارت دیگر الزام مناسبات نیک
با کشورهای همسایه، کمک های اقتصادی آمریکا به افغانستان و روندهای متعارض و جبهه
بندی های متفاوت افغانستان و آمریکا در خصوص پروسه مصالحه از جمله چالش های جدی در
مذاکرات هیات افغانی با مقام های کاخ سفید می باشد. مصئونیت قضایی سربازان
آمریکایی عمده ترین چالش درمهمترین محور این مذاکرات (موافقتنامه دوجانبه امنیتی)
می باشد. آمریکا بر مصئونیت قضایی سربازانش در افغانستان تاکید می ورزد؛ اما
افغانستان این موضوع را نمی پذیرد. بیش از یک سال مذاکرات دیپلماتیک روی این موضوع
نیز نتوانست نرمشی در هیچیک از مواضع طرفین ایجاد نماید. مصئونیت قضایی سربازان یک
سنت گرامی و گریز ناپذیر در سیاست خارجی آمریکا بوده که هیچگاه از آن نگذشته است.
در بیش از هفتاد کشوری که آمریکا پایگاه نظامی دارد، سربازانش از مصئونیت قضایی
برخوردارند و رویه این کشور در عراق در خصوص این موضوع، نشان داد که مصئونیت قضایی
یک اصل گریز ناپذیر در سیاست خارجی آمریکا بوده که از آن گذشتنی نیست. از سوی دیگر
حکومت افغانستان، مصئونیت قضایی را منافی حاکمیت ملی خویش قلمداد کرده و به آن به
عنوان یک موضوع حیثیتی می نگرند. با اینکه تفاهم روی این موضوع دشوار است؛ ولی
اهمیت موافقتنامه امنیتی برای افغانستان مهمتر از آن به نظر می رسد. تمایل
افغانستان به حفظ موازنه با متحدین غربی و همسایگانش در سیاست خارجی چالش دیگری
در این مذاکرات می باشد. آمریکا توقع دارد
که سیاست خارجی افغانستان در تمامی موضوعات خصوصا معادلات منطقه ای و بین المللی
همسو با این کشور باشد؛ اما افغانستان نمی تواند از الزام حفظ موازنه و مراودات
نیک با همسایگانش چشم بپوشد. تداوم کمک های مالی و اقتصادی آمریکا به افغانستان
چالش دیگری می باشد. آمریکا تعهدات اجرا نشده کمک های مالی واقتصادی زیادی به
افغانستان دارد که حکومت افغانستان به انجام آن اصرار دارد؛ اما آمریکا بدلایل
بحران های اقتصادی و مشکلات مالی در اجرا و انجام آن با محدودیت و دشواری های
مواجه می باشد. اصرار افغانستان بر انجام آن و مشکلات مالی آمریکا چالش دیگری است
که روی مذاکرات سایه افگنده و تفاهم روی آن دشوار می نماید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر