نتایج معکوس مذاکرات کرزی با اوباما

هادی صادقی

امنیت مهمترین محور مذاکرات رییس جمهور کرزی و هیات افغانی با همتایان آمریکایی اش را تشکیل می داد. در رسانه های جهان جنبه های سیاسی و دیپلماتیک این دیدار زیاد برجسته گردید، اما برای مردم افغانستان تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی، انتقال مسئولانه امنیتی و چگونگی رفتن و ماندن نظامیان آمریکایی مهمتر از آن بود. مردم افغانستان به نتایج امیدوار کننده و تحولات مهم به این مذاکرات چشم دوخته بودند و تصور می کردند که پاسخ های روشن به علامت سوال های هریک از این موضوعات داده خواهد شد. مردم انتظار داشتند که برنامه های خاص و تعهدات جدی تر در تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان به میان آمده، تحول مثبت و امیدوار کننده در روند انتقال مسئولانه امنیتی پدیده آمده و چگونگی ماندن و رفتن سربازان آمریکایی در افغانستان مشخص شده و موافقتنامه امنیتی میان  دو کشور به امضا برسند؛ اما برآیند این مذاکرات، به گونه ای دیگر رقم خورد. هیچ برنامه ای روشن برای هیچیک از این موضوعات طرح نگردید و به علامت سوال ها پاسخی داده نشد. موافقتنامه امنیتی امضا نشد و سرنوشت ماندن نیروهای امریکایی در افغانستان پس از 2014 به یک روند دنباله دار و خسته کننده ای دیگری معطل گردید. اکنون زنگ تدویر یک لویه جرگه دیگر برای تصمیم گیری روی مصئونیت قضایی سربازان آمریکایی را در افغانستان به صدا در آورده و احتمال می رود که آقای کرزی برای تصمیم گیری در این خصوص بار دیگر لویه جرگه را فراخوانده و یک دور باطل بحث ها و جنجال های تازه ای را در افغانستان آغاز نماید. در خصوص تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان نیز هیچ تدبیر و موافقتنامه امیدوار کننده ای به عمل نیامد. تنها به صورت سمبلیک طرفین روی این اولویت تاکید نمود اما هیچ برنامه ای عملی برای تسریع و تکمیل این پروسه روی دست گرفته نشد. در خصوص انتقال مسئولانه امنیتی نیز هیچ تحول مثبتی رونما نگردید؛ با تغییر نقش نظامیان آمریکایی از بهار آینده، صرف واگذاری زودهنگام مسئولیت های رزمی سربازان ناتو تسریع گردید؛ امری که نه تنها مایه امیدواری و نکته مثبت، بلکه شدیدا خطرناک و برای مردم افغانستان نگران کننده می باشد. براساس توافق تازه کرزی و اوباما، از بهار آینده نقش سربازان ناتو در افغانستان از رزمی به حمایتی تبدیل شده و بجای مشارکت مستقیم در جنگ با تروریسم، به مشوره، پشتیبانی و حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان بدل می شود. هرچند گرفتن مسئولیت های امنیتی یکی از اولویت های مهم ملی افغانستان بوده که پیشرفت در این خصوص، گام های مثبتی شمرده می شود؛ اما نباید واقعیت های جنگی و آمادگی های نیروهای امنیتی افغانستان را از نظر دور داشت. در حال حاضر، نیروهای امنیتی افغانستان از هر نظر با کمبود مواجه بوده و در جنگی دشوار با تروریسم و حامیان آن قرار دارد. بنابراین در چنین شرایطی تسریع واگذاری مسئولیت ها از سوی نیروهای ناتو و گرفتن تمام مسئولیت جنگ، خطرناک می باشد. اصولا باید انتقال مسئولیت های جنگی متناسب با پروسه تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان باشد؛ اما در حال حاضر این دو روند با همدیگر هماهنگ نیستند. پروسه تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی بسیار به کندی پیش می رود؛ اما برعکس روند انتقال مسئولیت ها تسریع یافته و همه روزه شتاب غیرمسئولانه بیشتری به خود می گیرد. در صورت تداوم  این روند، انتقال مسئولیت ها غیرمسئولانه خواهد بود و دشواری های بیشتری را برای دولت افغانستان و جامعه بین المللی به وجود خواهد آورد.