اپوزیسیون پیشگام در معامله با طالبان

هادی صادقی

مردم افغانستان به نشست مشورتی پاریس به عنوان گامی مثبت که ثبات، امنیت و امیدواری را به ارمغان آورد، چشم بسته بودند؛ اما برعکس فرجام این نشست دلهره، اضطراب و کابوس بازگشت طالبان را به همراه آورد. نمایندگان اپوزیسیون، جامعه مدنی، حکومت افغانستان با نمایندگان گروه طالبان و حزب اسلامی در پاریس گردهم آمده بودند تا با گفتگوهای رو در رو گشایشی عزتمندانه در بن بست مصالحه پدید آورند؛ اما آنان به سادگی تحت تاثیر فرستادگان طالبان قرار  گرفتند و با تن دادن به خواسته های آزمندانه آنان، باب مسیری را گشود که می رود تا قانون اساسی و تمامی ارزش های که ده سال تمام به پایش خون داده ایم، از بین برود. نتایج این نشست از نظر سیاسی برای شرکت کنندگان آن افتضاح است و برای مردم افغانستان به شدت نگران کننده و ترسناک. در این نشست طالبان اعلان کرد که دولت و قانون اساسی افغانستان را به رسمیت نمی شناسند اما به مذاکره با گروه های اپوزیسیون سیاسی حکومت ابراز تمایل کرده است. همچنان براساس گفته های یک منبع مهمی که به عنوان یکی از طرف های اصلی در این نشست حضور داشته، طالبان مدام بر بازگشت به امارت اسلامی و غیر مشروع دانستن نظام کنونی تاکید کرده است. براساس این منبع، طالبان گفته که امارت اسلامی تنها نظام مناسب برای افغانستان بوده و قانون اساسی و حکومت کنونی را غیرمشروع و ساخته خارجی ها دانسته اند. همچنان نمایندگان طالبان و حزب اسلامی با تاکید بر تغییر قانون اساسی، کمیته ای را برای این امر پیشنهاد نموده و نیز گفته است که باید نیروهای خارجی از افغانستان بیرون شوند. این ها شرایطی هستند که طالبان از سالها است برآن تاکید می نمایند و همیشه به عنوان پیش شرط های اصلی این گروه در پروسه مصالحه با حکومت افغانستان مطرح بوده است.

رویهمرفته می توان گفت که در این نشست دولت افغانستان و اپوزیسیون سیاسی وی به طالبان تسلیم شده است. هیچ تغییری در موضع همیشگی طالبان به میان نیامده و فقط این طرف های مقابل آنان هستند که از مواضع شان کوتاه آمده اند. خروج نیروهای خارجی و تغییر قانون اساسی از خواسته های همیشگی طالبان در این پروسه بوده و اگر دولت افغانستان آن را می پذیرفت، اکنون پروسه مصالحه به ثمر رسیده بود و طالبان به حکومت پیوسته بود و یا هم قدرت را بدست گرفته بودند.

اپوزیسیون سیاسی حکومت پیش از این آشتی ناپذیر با طالبان می نمود؛ با انتقاد از مشی مصالحه حکومت، آقای کرزی را متهم به معامله گری با طالبان می نمود و همواره بر تداوم مبارزه با طالبان تاکید می نمود؛ اما اکنون با چرخش صدوهشتاد درجه ای گوی سبقت را در معامله با طالبان، حتی با بهای گذشتن از قانون اساسی و ارزش های ده سال گذشته ربوده اند. نباید فراموش کرد که طالبان کل نظام را که اپوزیسیون نیز شامل آن می باشد، قبول ندارند و ارزش هایی را که مردم افغانستان یازده سال تمام برایش قربانی داده و از آن حفاظت نموده اند، بی اعتبار می دانند. حکومت افغانستان، اپوزیسیون سیاسی و تمام مردم افغانستان وظیفه دارند تا از قانون اساسی و نظام کلی کشور محافظت نمایند. اپوزیسیون سیاسی و هرکسی که به عنوان طرف رسمی در چارچوب نظام کلی کشور با هرکسی تعامل و مذاکره می نمایند، باید در چارچوب منافع ملی کشور کار کنند که حفاظت از قانون اساسی و نظام نیز شامل آن می شود. از سوی دیگر نمی توان به راحتی و سادگی تغییر قانون اساسی را پذیرفت؛ تغییر قانون اساسی در واقع مقدمه ای برای دگرگونی های بنیادین خواهد بود که در صورت وقوع، برای بسیاری ها ناگوار و مصیبت بار خواهد بود. شراره های ویرانگر آن، به هیچ کسی رحم نمی کنند و حتی اول اپوزیسیون و حکومت افغانستان را خواهند گرفت.